Bộ Xây dựng nghiên cứu thành lập Quỹ nhà ở quốc gia

Bộ Xây dựng đang tiến hành nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, rà soát các quy định để đề xuất thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, nhằm phát triển nhà ở giá rẻ tại các đô thị lớn.

Tại cuộc họp Chính phủ ngày 5/3, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Tống Thị Hạnh cho biết Bộ trưởng Tài chính đã kiến nghị giao Bộ Xây dựng nghiên cứu về Quỹ này. Theo đó, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn khẩn trương thu thập kinh nghiệm quốc tế, rà soát quy định pháp luật và đề xuất các giải pháp phù hợp.

Việc nghiên cứu sẽ bao gồm từ khâu quy hoạch, kế hoạch phát triển nhà ở đến triển khai thực tế các dự án. Điều này nhằm đảm bảo khi có chỉ đạo chính thức từ Chính phủ, Bộ Xây dựng sẽ sớm hoàn thiện đề án với chất lượng cao và tiến độ kịp thời.

Bối cảnh thiếu hụt nhà ở giá rẻ

Hiện nay, thị trường bất động sản đang thiếu nguồn cung nhà ở vừa túi tiền. Trước đây, nhiều cơ quan đã đề xuất thành lập các quỹ hỗ trợ phát triển nhà giá rẻ. Chẳng hạn, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam từng đề xuất Chính phủ lập quỹ hỗ trợ duy trì nguồn cung căn hộ giá rẻ, với nguồn vốn có thể đến từ ngân sách nhà nước và các nhà đầu tư tư nhân.

Trước đó, Chỉ thị 34 của Ban Bí thư cũng nêu rõ cần nghiên cứu thành lập quỹ phát triển nhà ở xã hội hoặc các mô hình tài chính phù hợp để hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội bền vững. Chính phủ đã giao một số bộ ngành nghiên cứu phương án thành lập quỹ cho vay nhà ở xã hội, cho phép doanh nghiệp thế chấp tài sản hình thành trên đất để vay vốn tín dụng.

Bên cạnh việc nghiên cứu thành lập quỹ, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030. Theo số liệu của Bộ Xây dựng, tính từ năm 2021 đến nay, cả nước có 655 dự án nhà ở xã hội được triển khai với tổng số 593.428 căn. Trong đó:

• 103 dự án đã hoàn thành, cung cấp hơn 66.755 căn
• 137 dự án đang triển khai, với hơn 114.618 căn
• 415 dự án đã được chấp thuận đầu tư, dự kiến cung cấp 412.200 căn khi hoàn thành

Tổng số tiền giải ngân theo Chương trình 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi nhà ở xã hội hiện đạt 2.845 tỷ đồng, trong đó:

• 2.580 tỷ đồng dành cho chủ đầu tư của 20 dự án
• 265 tỷ đồng cho người mua nhà tại 15 dự án

Kinh nghiệm quốc tế về Quỹ nhà ở quốc gia

Nhiều quốc gia trên thế giới đã xây dựng quỹ nhà ở quốc gia để hỗ trợ người dân mua nhà, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp. Một trong những mô hình thành công tại Đông Nam Á là Quỹ Phát triển Nhà ở HDB của Singapore.

Dự án nhà ở xã hội Pinnacle @ Duxton Singapore

Tại Singapore, chính phủ thành lập Housing Development Board (HDB) từ năm 1960 để phát triển nhà ở công cộng. Người dân có thể tiếp cận Quỹ CPF (Central Provident Fund) – một hình thức quỹ tiết kiệm hưu trí có thể được sử dụng để mua nhà ở HDB. Nhà nước hỗ trợ vay vốn với lãi suất thấp, thời hạn dài, giúp người thu nhập trung bình và thấp có thể sở hữu nhà với mức giá hợp lý.

Chính sách này giúp hơn 80% dân số Singapore sở hữu nhà ở, trong đó hơn 90% người dân sống trong các căn hộ HDB. Điều này cho thấy mô hình quỹ nhà ở không chỉ hỗ trợ tài chính mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản và ổn định xã hội.

Việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia tại Việt Nam có thể giúp mở rộng nguồn cung nhà giá rẻ, hỗ trợ tài chính cho người mua và doanh nghiệp phát triển dự án. Học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia như Singapore sẽ giúp Việt Nam xây dựng một mô hình quỹ hiệu quả, góp phần giải quyết bài toán nhà ở tại các đô thị lớn.